Jan Bik was jarenlang dé sekskoning van Nederland. Hij had meer dan tien bordelen, waaronder een in de Utrechtse Jaffastraat. Een inval door politie en Belastingdienst maakte acht jaar geleden een einde aan zijn seksimperium. Nu het pand in Utrecht wordt verkocht, blikken zoon Andries en vrouw Inca terug op hun tijd in ‘de Jaffa’. ,,Hij liep het liefst op sandalen of klompen.”
Godfather van de erotiek, pornobaas, sekskoning. Andries (42) kan een lach niet onderdrukken als hij de bijnamen van zijn vader aanhoort. ,,Mijn vader leek in niets op een bordeelhouder. Hij was geen breedgeschouderde man met een zwarte leren jas. Met zijn 1,63 meter en een brilletje op zijn hoofd had hij meer weg van een leraar wiskunde of natuurkunde.’’
Jan Bik, die in 1938 op Java werd geboren, had in de jaren 60 van de vorige eeuw een boekhandel in Amsterdam. ,,Mijn vader had maar één hobby en dat was lezen’’, zegt Andries. Toen Bik steeds vaker de vraag van klanten kreeg of hij ook pornoblaadjes verkocht, begon hij deze onder de toonbank te verkopen. Mannen die meer dan alleen een pornoblaadje wilden, hielp hij aan telefoonnummers en adressen van vrouwen die hun diensten tegen betaling aanboden. Het bleek een gat in de markt. In 1969 kocht hij een pand waarin hij kamers aan dames ging verhuren. Zijn eerste bordeel was een feit.
‘Never nooit naar boven’
Bik opende in de jaren die volgden meerdere seksclubs en zit voortdurend te springen om personeel. Op zoek naar een baan solliciteerde de toen 29-jarige Haarlemse Inca eind jaren 70 op een advertentie. Bik zocht met spoed telefonistes en receptionistes. ,,Ik wilde eigenlijk in een hotel werken, maar dat duurde allemaal erg lang. Ik schrok wel van mezelf dat ik solliciteerde bij een seksclub, maar ik moest toch wat’’, zegt de nu 74-jarige Inca in haar jaren 70-woning onder de rook van Utrecht.
Ze kon aan de slag als bedrijfsleidster en barvrouw voor de club die Bik een paar jaar eerder in de Jaffastraat in Utrecht had geopend. ,,Ik heb tegen hem gezegd: Ik wil het wel proberen, maar onthoud één ding deze dame gaat never mee naar boven.’’ Voor de klanten van ‘de Jaffa’ was dat heel moeilijk, zegt Inca. ,,Die wilden allemaal naar boven met diegene die niet beschikbaar was. Duizenden guldens boden ze voor mij, maar het gebeurde niet.’’
Inca dacht tijdelijk bij de seksclub te gaan werken, totdat ze bij een hotel aan de slag kon. ,,Ik had mijn streng katholieke ouders niets verteld, omdat het maar voor even zou zijn.’’ Het liep anders. Na een maand werd ze verliefd op eigenaar Bik. ,,Hij was 38. Ik nog net 29.’’ Zij liet niet merken wat ze voor hem voelde, maar nadat Bik op een dag zijn hand in haar nek legde, kregen de twee een relatie.
Kaarten met klanten
De seksclub in de Jaffastraat was volgens Inca in de beginjaren te vergelijken met een bruine kroeg. Klanten konden aan de grote bar of aan een paar tafeltjes gaan zitten. Boven waren vier kamers waar mannen met de dames naartoe konden. ,,We zaten vaak voor de gezelligheid te toepen met de mannen.’’ Een van de vaste klanten die ze zich herinnert, was een keurige heer op leeftijd die twee keer per maand met zijn hondje langskwam. ,,Hij ging dan naar boven en ik moest aan de bar op zijn hondje passen.’’ Problemen met de buurt waren er niet of nauwelijks, zegt zij. ,,Buurkinderen die belletje kwamen lellen, kregen van mij een ijsje.’’
De relatie tussen Jan en Inca hield stand. ,,Op een gegeven moment heb ik het aan mijn ouders verteld. Die waren niet blij.’’ In 1979 kregen de twee een zoon. Toen Bik op het gemeentehuis aangifte deed van de geboorte, gaf hij zijn eerste kind tien voornamen mee. ,,Dat was typisch Jan’’, zegt Inca. Aan vijf Hollandse namen – Jan, Andries, Joseph, Johan, Theodorus – plakte hij de namen van landgoederen van zijn voorouders in Indonesië vast: Tjiloar, Tjileboet, Tanah-Abang, Tjisaroea, Breesaap.
,,Van die voornamen heb ik nog zoveel last’’, verzucht Andries 42 jaar later. ,,Onlangs moest ik mijn rijbewijs ophalen. De ambtenaar vroeg: ‘Vindt u het heel erg als ik dit even aan mijn collega’s laat zien?’ Zo gaat het altijd. Het is verschrikkelijk.’’ Andries’ twee broertjes krijgen iets minder voornamen, acht. De een is vernoemd naar filmsterren, de ander naar filosofen.
Seksimperium uitbouwen
Toen de kinderen naar school gingen, stopte Inca met werken in ‘de Jaffa’. Zij bestierde het huishouden terwijl haar man zijn seksimperium uitbouwde. ,, Alles wat Jan verdiende, investeerde hij in de clubs. Hij gaf nooit een stuiver aan zichzelf uit. Hij gaf niets om kleding en liep het liefst op kruissandalen of klompen. De auto waarin hij reed, kostte nog geen 1000 gulden.’’
Ondanks zijn a-typische voorkomen, ging het Bik voor de wind. Hij was een harde zakenman. ,,Het moest zoals hij wilde en niet anders.’’ Inca bemoeide zich zo min mogelijk met zijn zaken. ,,Ik sprak er nooit meer met hem over nadat ik was gestopt in de Jaffastraat.’’ Als vader was hij dominant en streng voor zijn kinderen. Als ze na een paar keer te zijn gewaarschuwd bleven klieren, zette hij ze op een rijtje en gaf ze een voor een een tik. ,,Maar nooit ten onrechte’’, zegt Andries. ,,We konden echt vervelend zijn.’’
Vriendjes over de vloer.
Dat zijn vader eigenaar was van seksclubs heeft in zijn jeugd nooit tot problemen geleid, zegt hij. ,,Bij ons thuis kwamen mijn vriendjes gewoon over de vloer. Toen ik wat ouder werd, vonden mijn vrienden het ook wel stoer zo’n vader.’’
Bik wilde graag dat zijn oudste zoon bij hem in het bedrijf kwam. Toen Andries op zijn zeventiende zijn mbo-opleiding afrondde, ging hij stagelopen in een seksclub van zijn vader in Groningen. ,,Toen was het nog een soort van grappige wereld’’, zegt Andries. ,,In de club kwam twee keer in de maand een rechter uit Duitsland, die we advocaatje noemden. Die wilde twee dagen dronken zijn en alleen maar andere vrouwen hebben. Om de paar uur ging er een fles Bacardi naar binnen. Als alle vrouwen waren geweest, kregen ze een pruik op en gingen ze nog een keer naar binnen.’’
Andries trad niet in de voetsporen van zijn vader. Hij wilde reizen en sporten. Hij trok de wereld over om te snowboarden en te surfen. ,,Hij heeft alles gebroken wat je kan breken’’, zegt zijn moeder. Terug in Nederland ging hij rond de eeuwwisseling in een studentenhuis wonen dat zijn vader naast de club in de Jaffastraat bezat. Nadat de studenten een voor een vertrokken, verbouwde hij het huis tot zijn ‘paleisje’. Naast zijn baan als loodgieter en timmerman (‘Ik wilde met mijn handen werken’) werd hij de vaste klusjesman van het bordeel van zijn vader. ,,Negen van de tien keer moest ik condooms uit de wasmachine of het leidingwerk halen.’’
Schaduwkanten
In 2011 werd zijn rol binnen het bedrijf van zijn vader groter. Nadat Jan Bik was getroffen door een hersen- en een hartinfarct ging Andries de administratie voor hem doen. ,,Ik deed de post en betaalde de rekeningen. Mijn vader gaf vanuit zijn bed de opdrachten.’’ Andries kreeg ook te maken met de schaduwkanten van de seksindustrie. Voor de deur van ‘de Jaffa’ stopten geregeld busjes met Oost-Europese vrouwen. ,,Die kwamen er bij ons niet in. Mijn vader was heel streng. Die wilde alleen werken met vrouwen die zelfstandig waren. Als ze een pooier hadden, ging het niet.’’
De seksclubs van zijn vader werden ook geregeld bezocht door criminelen. Toen op een dag een lid van een motorbende de seksclub in Apeldoorn binnenliep en op agressieve toon 10.000 euro per week eiste, belde Andries de politie. ,,Regel één van mijn vader, bij bedreigingen, chantage of iets dergelijks: gelijk de politie inschakelen. Er is altijd baas boven baas en uiteindelijk ga je het verliezen met terugdreigen en geweld.’’ Samen met de politie liet hij de afperser in de val lopen.
In januari 2013 stortte het imperium van sekskoning Jan Bik ineen. Politie en Belastingdienst vielen na jaren van onderzoek zijn twaalf clubs binnen. Inca werd samen met haar man in hun hotelkamer op Tenerife door de Spaanse politie gearresteerd. ,,De kranten schreven dat we in een villa zaten, maar dat was niet zo. We waren op vakantie en zaten gewoon in een hotel.’’ Andries werd opgepakt in zijn woning in de Jaffastraat. De aanklacht tegen de Biks loog er niet om. Vader, moeder en zoon werden verdacht van grootschalige fraude, witwassen en deelname aan een criminele organisatie.
Huis van bewaring
Toen hij een paar maanden in het huis van bewaring in Zwolle in voorarrest zat, kreeg Andries een brief van zijn vader, die vanuit Spanje was overgebracht naar de gevangenis in Arnhem. ,,Je hebt nu mooi de tijd om je in Emile Zola te verdiepen. Wereldberoemde Franse schrijver, altijd strijdend tegen onrecht’’, schreef de voormalige boekhandelaar aan zijn oudste zoon.
Biks vrouw Inca schikte met justitie. Vader en zoon lieten het aankomen op een rechtszaak. Jan Bik werd veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. Zijn panden werden hem afgenomen. De rechter hield in de strafmaat rekening met zijn hoge leeftijd en broze gezondheid.
Hij ging in hoger beroep, maar overleed in december 2016 op 78-jarige leeftijd voordat de zaak inhoudelijk kon worden behandeld. Andries is ervan overtuigd dat zijn vader in tweede instantie een lagere straf zou hebben gekregen. ,,Dat mijn vader een scheve schaats heeft gereden, dat wil ik wel geloven. Hij heeft niet alle belasting betaald die hij had moeten betalen. Maar alles waarvan hij werd verdacht, dat klopte echt niet.’’
Zeilend de wereld over
Andries werd na vijf maanden voorarrest in afwachting van zijn rechtszaak vrijgelaten. In hoger beroep kreeg hij uiteindelijk een taakstraf van 120 uur. Volgens de rechter wilde hij de zaak van zijn vader overnemen en moest hij hebben geweten van de malversaties binnen het seksimperium.
,,Iedereen die mij kent, weet dat ik dat niet wilde. Ik heb hem geholpen nadat hij gezondheidsproblemen kreeg. Dat zou ik ook hebben gedaan als hij een supermarkt had gehad.’’ Hij ging ook in hoger beroep tegen de ontnemingsvordering van 96.000 euro. De uitkomst was verrassend. Justitie moet hem nu 38.000 euro betalen, omdat een aantal bezittingen ten onrechte zijn afgepakt.
Sinds zijn vrijlating zwerft Andries in een zeilboot de wereld over. In 2019 schreef hij een boek over de maanden in de gevangenis, Grand hotel de bajes. Het grootste cadeau dat justitie hem heeft gegeven in de maanden van gevangenschap, noemde hij daarin ‘de bewustwording van wat vrijheid écht is’. ,,De vogels fluiten net iets mooier, de lucht is net iets blauwer en mijn baco’tjes smaken net iets lekkerder’’, schetst hij zijn leven na zijn vrijlating.
Dat Andries sinds anderhalve maand een verblijf in Nederland verkiest boven de vrijheid op het water, heeft te maken met de juridisch strijd die voortsleept. ,,De 38.000 euro waar ik recht op heb, staat nog altijd niet op mijn rekening.’’ En dan is er nog getouwtrek om de erfenis van Jan Bik. ,,Het is een ingewikkelde zaak. Maar voor mijn gevoel is er geld overgebleven uit mijn vaders erfenis. Justitie zegt dat de opbrengsten uit de erfenis minder waren dan de schulden aan de Belastingdienst, maar weigert de stukken naar mijn advocaat te sturen waar dit uit blijkt. Ik leg mij daar niet bij neer. Net als mijn vader kan ik niet tegen onrecht.’’
bron: https://www.ad.nl/binnenland/de-opkomst-en-ondergang-van-sekskoning-jan-bik-hij-leek-meer-op-een-wiskundeleraar-dan-een-pornobaas~aeabb517/